“Dit is geweldig nieuws,” zegt Willem Jonker, bestuursvoorzitter van de AI Coalitie 4 NL. “De AI-fabriek wordt een ontwikkelomgeving voor nieuwe AI-oplossingen en is daarmee essentieel voor de opbouw van een Nederlandse én Europese AI-industrie. Door zelf de regie te nemen, maken we een belangrijke stap richting digitale soevereiniteit voor Nederland en Europa. We ontwikkelen AI Fair Tech als tegenhanger voor AI Big Tech. ”
Wat is een AI-fabriek?
Een AI-fabriek is een geavanceerde supercomputer voor het trainen en ontwikkelen van AI-toepassingen, ingebed in een expertisecentrum waarin bedrijven en onderzoekers samen werken aan nieuwe modellen en toepassingen. De fabriek combineert een krachtige AI-supercomputer met een hoogwaardige data-infrastructuur en bijbehorende datasets, ondersteund door een team van gespecialiseerde AI-experts. Daaromheen ontstaat een dynamisch ecosysteem van startups, scale-ups, bedrijven, overheden en kennisinstellingen die samen werken aan innovatie en toepassing van AI in de praktijk.
De AI-fabriek wordt gebouwd in Groningen, waarmee de regio zich kan ontwikkelen tot een belangrijk centrum voor AI-innovatie. Het expertisecentrum start in 2026, waarna de supercomputer in 2027 op volle kracht zal draaien.
Waarom is de AI-fabriek belangrijk voor Nederland?
De komst van de AI-fabriek versterkt de kennis- en innovatiepositie van Nederland en stimuleert de creatie van nieuwe banen, innovaties en automatisering in strategische sectoren zoals de zorg, landbouw en defensie. De fabriek trekt talent aan, bevordert samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen en verkleint de afhankelijkheid van Amerikaanse en Chinese technologieplatforms.
Daarnaast maakt de AI-fabriek het mogelijk om AI op een verantwoorde manier te ontwikkelen en toe te passen, volledig in lijn met Europese regelgeving op het gebied van privacy, eigendom, beveiliging, transparantie en verantwoording. Zo kunnen toepassingen worden ontwikkeld op basis van Europese waarden, blijft gevoelige data binnen Nederland en wordt opgebouwde expertise duurzaam behouden. Daarmee draagt de AI-fabriek niet alleen bij aan economische groei, maar ook aan maatschappelijke vooruitgang en strategische autonomie.
Financiering
De totale investering in de AI-fabriek bedraagt €200 miljoen: €60 miljoen vanuit het Groningse programma Nij Begun, €70 miljoen vanuit verschillende ministeries onder coördinatie van EZ en €70 miljoen vanuit het Europese EuroHPC programma. Een unieke oplijning van provinciale, nationale en Europese financiering.
